W naszym życiu podejmujemy różnego typu decyzje, ale niektóre z nich są bardziej istotne niż inne. Jak więc się w tym wszystkim nie pogubić? W tym tekście wymieniam zasady, które pozwalają mi podejmować w życiu lepsze decyzje. Zerknij na nie i wracaj do nich, ilekroć poczujesz, że twojemu życiu brakuje jasnego kierunku.
Jakiś czas temu, gdzieś buszując po Internecie, natknęłam się na takie zdanie: “Nigdy nie będziesz młodsza niż jesteś teraz”.
Pierwsza myśl: no raczej, że nigdy nie będę młodsza niż jestem teraz. To przecież oczywiste, prawda? Pokażcie mi coś bardziej odkrywczego.
Ale to zdanie utknęło mi w głowie na dłużej. Więc zaczęłam się zastanawiać, dlaczego.
No i wniosek pojawił się po chwili. Zdałam sobie bowiem sprawę, że wiele z moich dziecięcych marzeń nadal nie jest spełnionych. Oczywiście to nie jest żadna tragedia, ponieważ wciąż mam dużo czasu w życiu (przynajmniej statystycznie), aby osiągnąć swoje cele. Ale jednocześnie dotarło do mnie, że niektóre z nich wymagają podjęcia działań tak szybko, jak to możliwe.
Dla przykładu, trekking do Everest Base Camp lepiej zrobić w wieku 30-kilku lat, a nie 60-kilku lat (nawet mimo że mówią, że sześćdziesiąt to nowe czterdzieści ?). A jeśli chcę w wieku, powiedzmy, 40 lat, mieć zautomatyzowane większość procesów w moim biznesie, by skrócić czas przeznaczany na prowadzenie firmy i mieć więcej czasu np. na pisanie książek – to już teraz powinnam zrobić sobie porządny i w miarę konkretny plan. Czekanie w niczym tu nie pomoże.
Takich przykładów jest mnóstwo! Gdy pomyślisz o jakimś swoim marzeniu, to pewnie też dojdziesz do wniosku, że w sumie nie ma z nim na co czekać. Że lepszego momentu nie będzie.
W tym artykule zebrałem 18 stwierdzeń, które niby są powszechnie znane – ale często zapominamy o ich przekazie, w codziennym zabieganiu.
Może więc warto przemyśleć je jeszcze raz?
Oto moja, subiektywna lista rzeczy, o których warto sobie regularnie przypominać.
1. Nigdy nie będziesz młodsza niż jesteś teraz.
Prawdopodobnie myślisz, że masz jeszcze dużo czasu. Albo nawet bardzo dużo czasu. I nadal jesteś w stanie zdążyć z wciśnięciem do swojego życia wszystkiego, o czym kiedykolwiek marzyłaś.
Może i tak, ale pamiętaj o jednym: nigdy nie będziesz miała tyle czasu, ile masz go teraz.
Jeśli chcesz dokonać znaczącej zmiany w swoim życiu lub pracować nad swoimi celami, to im szybciej zaczniesz, tym lepiej. Nie będzie wygodniejszego czasu na popełnianie błędów lub zaczynanie wszystkiego od nowa. Nigdy nie będziesz młodsza niż jesteś w tej chwili.
2. Nie możesz mieć wszystkiego.
Każda osoba ma ograniczoną ilość czasu i zasobów.
Gdy robisz jedną rzecz, nie masz czasu na inne rzeczy. Gdy robisz miejsce dla konkretnej osoby w swoim życiu, masz mniej czasu i energii, aby dbać o inne relacje. W ekonomii nazywamy to kosztem alternatywnym.?
Ale nawet nie mieszając w to ekonomii, nie da się ukryć: życie jest grą wyborów. Możesz zrobić cokolwiek, ale nie zrobisz wszystkiego. Wybierz więc swoje priorytety i skup się na nich, aby jak najlepiej wykorzystać swój czas i umiejętności.
I nie bój się odmawiać, wiedząc, że Twój czas jest ograniczony.
3. Każdy czuje strach – nawet najodważniejsze osoby, które znasz.
Pomyśl o tych, których podziwiasz za ich odważne decyzje. Za to, że nie boją się żyć według własnych zasad. Być może zrobili coś, o czym Ty po cichu marzysz: wybrali się w podróż dookoła świata, założyli własne firmy, wydali własną książkę, zmienili karierę o 180 stopni, itd.
Wiesz co?
Jestem przekonana, że każda z tych osób czuła strach.
Bo strach jest nierozłącznie związany z robieniem czegoś nowego, z wychodzeniem poza swoją strefę komfortu – i z wystawianiem się na opinie innych, nie zawsze przychylne.
Ja się ze swoim strachem polubiłam, bo wyjątkowo często – niemal zawsze – był on dla mnie kierunkowskazem. Pokazywał, dokąd powinnam zmierzać, a nie od czego uciekać.
Strach jest strażnikiem naszych najgłębszych emocji. Wypływa na powierzchnię, gdy stoimy w obliczu ważnych zmian. Bo przecież boimy się o ludzi, rzeczy i o cele, na których nam najbardziej zależy.
4. Jeśli nie przejmiesz kontroli nad swoim życiem, zrobi to ktoś inny.
Czy spędzasz dni tak, jak chcesz – czy czujesz się jak marionetka, bez własnego zdania i możliwości wyboru? A jeśli to drugie, to kto pociąga za sznurki?
Przejęcie kontroli nad swoim czasem jest trudne, ponieważ wymaga wzięcia pełnej odpowiedzialności za swoje działania. Wiadomo – nie możesz kontrolować innych ludzi, a także wielu przypadkowych rzeczy, które ci się przydarzają. Ale możesz zarządzać swoimi wyborami, kompromisami, na które się godzisz, czy też granicami, które wyznaczasz.
Życie nie zawsze idzie zgodnie z planem, ale przynajmniej posiadaj jakikolwiek plan. I może jeszcze jakiś plan B.
5. Życie nie jest ani bezpieczne, ani przewidywalne.
Bezpieczeństwo i przewidywalność są tym, co sprawia, że ludzie wpadają w rutynę, która nie do końca im odpowiada – i potrafią w niej ugrzęznąć na wiele lat. Wybór znanej ścieżki jest łatwiejszy niż podążanie nową.
Ale bezpieczeństwo to ułuda.
Nawet jeśli pracujesz w określonej firmie przez 20 lat, nadal możesz stracić pracę. Nawet osoba, z którą mieszkasz przez kilka dekad, może cię zaskoczyć – ponieważ ludzie się zmieniają.
A to oznacza, że niezależnie od Twoich wyborów, Twoje życie i tak może się zmienić w jednej chwili.
Z jednej strony, ta myśl jest przerażająca. Z drugiej strony, budzi nadzieję.
6. Pieniądze pokazują, kim naprawdę jesteś.
Posiadanie komfortowej ilości pieniędzy sprawia, że Twoje życie jest wygodniejsze i mniej stresujące dla Ciebie i Twoich bliskich. Nie ma nic niemoralnego w zarabianiu i posiadaniu znaczących kwot.
Stwierdzenie, że pieniądze psują ludzi, to krzywdzące uproszczenie. Pieniądze Cię nie zepsują, zwłaszcza jeśli sama je zarobisz.
Wręcz przeciwnie, posiadanie większej ilości pieniędzy pokazuje twoją prawdziwą osobowość – bo w końcu możesz robić rzeczy, które zawsze chciałaś. Owszem, możesz sobie kupić samochód, którego nie potrzebujesz – ale możesz też kupić górę świetnej jakości karmy dla psów ze schroniska. Możesz wydać kasę na torebkę za 20 tysięcy – ale możesz też wziąć swoją rodzinę na wakacje za tę kwotę.
To Twoja decyzja.
To nie przypadek, że ludzie, którzy wygrywają loterie, zwykle tracą nie tylko pieniądze, a także rodzinę i przyjaciół. Umiejętność obchodzenia się z pieniędzmi to taka sama sztuka jak ich zarobienie.
7. Jeśli chcesz mieć dużo pieniędzy, zaakceptuj niepewność.
W artykule o ryzyku w inwestowaniu pisałam o tym, że im wyższe ryzyko na siebie bierzesz, tym większe są Twoje potencjalne zyski.
W każdym innym aspekcie życia działa to podobnie.
Najwięcej milionerów jest wśród właścicieli firm. Przedsiębiorcy mają bowiem nieograniczone możliwości zarabiania – nie ogranicza ich etatowa pensja. Ale w zamian biorą oni na siebie większe ryzyko – takie, którego większość osób nie chciałaby na siebie wziąć.
Jeśli chcesz osiągnąć więcej w swoim życiu, także (ale nie tylko) pod kątem finansowym, to musisz nauczyć się żyć w warunkach niepewności – brać na siebie odpowiedzialność za swoje wyniki, umieć przeprowadzać mało komfortowe rozmowy, nie bać się inwestować w siebie.
Najważniejszą relacją jest ta, którą masz ze sobą.
Brzmi to jak banał, powtarzany wszędzie i przez wszystkich. A mimo to, wiele osób nadal wierzy, że dopiero gdy będą w związku, albo będą mieli więcej przyjaciół, to nareszcie będą szczęśliwi.
A tymczasem to działa dokładnie na odwrót. Kiedy dbasz o swoje szczęście (i tak, możesz nad tym pracować!), przyciągasz ludzi swoją pozytywną energią.
Wszystko zaczyna się od Ciebie.
Dlatego gdy jesteś zagubiona, to nie możesz czekać, aż ktoś się magicznie pojawi i wszystko za Ciebie naprawi. To Ty musisz podjąć pierwszą decyzję i zacząć rozwiązywać swoje problemy. Nie oznacza to, że musisz to robić sama (od tego są przyjaciele, rodzina, psychoterapeuci, itd.), ale od Ciebie musi wyjść inicjatywa. I działanie, a nie gadanie.
Napisawszy to, warto jednak pamiętać, że…
9. Dzięki relacjom jesteśmy szczęśliwsi.
Samodzielność nie musi oznaczać odrzucania relacji. Ludzie są bowiem istotami społecznymi.
Nie liczy się jednak ilość, ale jakość. To te głębokie, szczere relacje – czy to z rodziną, z partnerem, czy z przyjaciółmi – sprawiają, że jesteśmy szczęśliwsi i mniej zestresowani.
Bo to przecież naprawdę fajna sprawa móc z kimś otwarcie pogadać. Być wysłuchaną i – co nie mniej ważne – zrozumianą. I, oczywiście, odwdzięczać się tym samym.
10. Zaufanie się opłaca.
Bycie ufnym to nie to samo, co bycie naiwnym.
Zaufanie jest fundamentem solidnych relacji – czy to w rodzinie, czy wśród przyjaciół, czy też z partnerami biznesowymi.
Oczywiście, zaufanie wiąże się z pewnym ryzykiem. W końcu nie każda osoba na to zaufanie zasługuje – są tacy, którzy Cię wykorzystają, zdradzą, zawiodą… Ale moim zdaniem, mimo wszystko to ryzyko się opłaca, bo gra toczy się o wysoką stawkę.
Bo jeśli automatycznie założysz, że ludzie są z natury złośliwi i niewiarygodni, zamykasz sobie drzwi do stworzenia uczciwego związku z kimkolwiek. Będąc nieufną, ryzykujesz to, że Twoje życie będzie płytkie, pełne żalu i pozbawione najpiękniejszych emocji.
Bez zaufania do innych, już przegrałaś.
I nie ma znaczenia to, ile osób zawiodło Cię wcześniej. Każda nowa osoba to czysta, niezapisana karta.
11. Większość ludzi nie obchodzą inni.
… A przynajmniej w nie tak dużym stopniu, jak można byłoby sądzić.
Większość ludzi zajmuje się głównie swoimi sprawami. I nie ma w tym nic złego! Każdy ma swoje problemy, wyzwania i marzenia, na których się skupia. Gdy to zrozumiesz, zdasz sobie sprawę z dwóch rzeczy.
Po pierwsze, musisz zadbać o siebie, ponieważ inni ludzie nie potrafią czytać w twoich myślach i są zbyt zajęci codziennymi zmaganiami, aby wiedzieć, czego potrzebujesz. Tak więc, jeśli chcesz czegoś od nich – jasno im to przekaż.
Po drugie, jakiekolwiek twoje niepowodzenia nie zostaną zapamiętane na długo. Jeśli coś ci się nie uda, niektórzy ludzie mogą plotkować, ale po pewnym czasie zajmą się swoimi sprawami. Nie bój się więc podejmować odważnych decyzji.
12. Twoje czyny mają znaczenie, twoje słowa – już niekoniecznie.
Wszyscy znamy ludzi, którzy mówią, że zadzwonią, ale tego nigdy nie robią. Znamy też takich ludzi, którzy mówią, że w końcu spełnią swoje marzenie (pojadą do Tajlandii, poproszą o podwyżkę, założą firmę, itd.), ale jeszcze tego nie robią, bo… (i tu możesz wpisać ich wytłumaczenie).
Gadać potrafi każdy – bo to nie wymaga ani odwagi, ani planu, ani większego wysiłku.
Ale Twoje życie nie zmieni się tylko dlatego, że mówisz, że tak się zmieni. Nie staniesz się przedsiębiorcą, mówiąc o tym, ale podejmując konkretne kroki: robiąc biznesplan, tworząc stronę internetową, szukając pierwszych klientów, itd. Dopiero to, co faktycznie robisz, ma znaczenie.
13. Nigdy nie jest za późno? W pewnym momencie już jest.
Jeśli masz duże marzenia czy cele, to najlepszy czas na podjęcie działań był prawdopodobnie kilka lat temu. Drugi najlepszy czas jest teraz, bez względu na to, czy masz 25 czy 55 lat.
Przez większość czasu w swoim życiu będziesz wystarczająco zdrowa, aby zrobić wszystko, co planowałaś. Nadal będziesz miała czas na napisanie książki lub założenie własnej firmy.
Ale nie możesz odkładać swoich marzeń na później w nieskończoność. Nadejdzie moment, kiedy będzie na to za późno. W przypadku większości z nas ten moment przyjdzie, gdy będziemy naprawdę stare. Dla pechowej mniejszości – przyjdzie wcześniej. Ale kiedyś przyjdzie.
Nie daj się temu zaskoczyć.
14. Zamożność i wpływy mają swoją cenę.
Wiele osób chciałoby wspiąć się po drabinie społecznej lub korporacyjnej lub stać się kimś bogatym i wpływowym – ale niewielu zdaje sobie sprawę z tego, co się z tym wiąże.
Kiedy masz większą władzę i wpływy, napotykasz większą odpowiedzialność i poważniejsze problemy niż przeciętny pracownik z mniejszą liczbą obowiązków. Przedsiębiorcy wiedzą o tym najlepiej – im większa staje się ich firma, tym ważniejsze wyzwania przed nią stoją.
Posiadanie znacznego wpływu na innych ludzi to wspaniałe uczucie. Zwykle wiąże się to z przyciąganiem potężniejszych przyjaciół i zarabianiem większej ilości pieniędzy. Niemniej jednak, „w pakiecie” dostajesz też inne rzeczy: większą odpowiedzialność (nie tylko za siebie, ale i za innych), silniejszą konkurencję, podwyższone ryzyko, czy też większą presję związaną z byciem w centrum uwagi.
Na szczycie jest samotnie.
15. Twój sukces jest miarą siły twoich relacji.
Pewnie znasz powiedzenie, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. I to prawda.
Ale nie ma lepszego testu przyjaźni lub związku niż Twój sukces. Sposób, w jaki inni traktują Twoje ambitne cele i osiągnięcia, wiele o nich mówi. Tylko ludzie o otwartych sercach i wielkich osobowościach nie boją się stać w cieniu. Znają swoją wartość i nie muszą umniejszać Twoim sukcesom, aby poczuć się lepiej.
Im wyżej się wspinasz, tym mniej przyjaciół ludzi będzie u Twojego boku. Ale to będą Ci właściwi ludzie.
16. O pewne rzeczy i ludzi nie warto walczyć.
Nie próbuj być wojowniczką przez cały czas. Czasami najmądrzejszą rzeczą jest odpuścić.
Kiedy odpuszczasz pracę lub projekty, które Cię stresują i nie dają Ci spełnienia, to otwierasz sobie drogę do budowania swojej wymarzonej kariery. Kiedy odpuszczasz ludzi, którzy sprawiają, że czujesz się źle – to robisz miejsce dla ludzi, którzy cię doceniają i Tobie kibicują.
Czasem po prostu odpuść – zrób to dla siebie.
17. Ostatecznie stracisz wszystko i wszystkich.
Przyznam, że gdy napisałam powyższe słowa, to przeszły przeze mnie ciarki. Ściska mi żołądek za każdym razem, gdy uświadamiam sobie, że nic nie jest na zawsze. Wszystko w moim – i Twoim – życiu jest tymczasowe.
Wszyscy mamy ograniczoną ilość czasu na tym świecie. I tylko przez ten czas możemy zrobić coś, co wywrze wpływ na dłużej, co będzie naszym dziedzictwem (jakkolwiek szumnie by to nie zabrzmiało, każdy chce zostawić coś po sobie na tym świecie).
Nawet jeśli masz wszystkie bogactwa tego świata i odnosisz ogromne sukcesy, to nie będziesz potrzebowała tytułów i pieniędzy na zawsze. Stracisz też wszystkich, których kochasz. Być może dlatego, że wasze uczucia wobec siebie się zmienią, być może Wy się zmienicie. A być może dlatego, że Twoje lub ich dni na tym świecie przeminą.
18. Uniwersalne zasady życia nie istnieją.
Nie ma idealnego sposobu na życie. Nie ma jasnej definicji sukcesu.
W dzisiejszych czasach, częściej niż kiedykolwiek, możemy wychodzić poza utarte schematy.
Tak długo, jak nikogo nie skrzywdzisz ani nie wykorzystasz, możesz żyć tak, jak chcesz. Ty decydujesz, jakie są zasady, nawet jeśli nie zdajesz sobie z tego sprawy.
Pielęgnowanie swojej wolności jest trudne, ale to jedyna droga do tego, by czuć się spełnioną w życiu. A więc nie bój się walczyć o to, co uważasz za ważne i słuszne.